Signalen

Signalen hoogbegaafdheid, meerbegaafdheid en hoogsensitiviteit

Hoe weet je nou of je kind extra begaafd of sensitief is? Op een heel jonge leeftijd kunnen we dat nog niet precies vaststellen. We spreken dan nog over een ontwikkelingsvoorsprong. Je merkt dat jouw kind voorloopt op leeftijdsgenootjes, zowel cognitief als in voelen en zijn. Dit resulteert echter niet altijd in hoog- of meerbegaafdheid. Goed om te weten: begaafdheid en sensitiviteit gaan vaak samen.

Indicatieve test

Is jouw kind misschien hoogbegaafd, meerbegaafd of hoogsensitief? Voor jonge kinderen hebben we een indicatieve zelftest gemaakt. Vul hem in dan heb je meer zekerheid. De uitslag hoor je tijdens een vrijblijvende telefonische afspraak die we meteen gaan plannen. (Om verkeerde inzichten te voorkomen, geven we geen geautomatiseerde resultaten.) Start de indicatieve zelftest >>

Wel een helder beeld krijgen?

Bij Palet Flevoland bieden we 3 verschillende pakketen aan voor diagnostiek.

Pakket A – Afname KIQT+, verslag en kort adviesgesprek. Prijs: 599 euro (bij self pay)

Pakket B – WISC-V of KIQT+, observaties, beoordelen zijnkenmerken, verslag en adviesgesprek. Prijs 899 euro (bij self pay)

Pakket C – Maatwerk, observaties in verschillende situaties, beoordelen zijnkenmerken en executieve functies, verdiepende vragenlijsten voor ouders en school, verslag en adviesgeprekken. Prijs 1450 euro (bij self pay)

Enkele kenmerken van hoogbegaafdheid of meerbegaafdheid

  • Snelle cognitieve ontwikkeling
  • Bewustheid in zijn en voelen
  • Voelen is vaak erg intens, de uitingen hiervan ook
  • Ontwikkelingsfases volgen elkaar snel op, soms worden fases overgeslagen
  • Zijn snel toe aan iets nieuws ontdekken
  • Leren een nieuwe vaardigheid door te observeren
  • Sterke wil
  • Grote behoefte aan autonomie
  • Veel energie


Enkele kenmerken van hoogsensitiviteit

  • Irritatie door harde geluiden, fel licht, drukte, labels in kleren, naden in sokken of kledingstof
  • Ongemak bij verrassingen
  • Nerveus of faalangstig bij hoge verwachting
  • Schrik door een boze sfeer én boosheid na schrik
  • Sterke behoefte aan rust en stilte, maar kan zich daar tegelijk moeilijk aan toegeven
  • Groot inlevingsvermogen in de emoties bij andere kinderen en volwassenen
  • Grote betrokkenheid bij gebeurtenissen in de omgeving

Snel en intens, soms langzaam en intens

​In het algemeen kun je stellen dat deze kinderen vanaf de geboorte sneller door de fases gaan die elk kind doorloopt. Soms fases overslaan. Bijvoorbeeld hij of zij brabbelt niet en praat meteen goed, kruipt niet en gaat meteen lopen.

Maar niet altijd gaat alles sneller. Het komt ook voor dat deze kinderen er juist langer dan gemiddeld over doen naar een volgend stadium. Je ziet wel een extra intensiteit.

Meestal behalen de baby’s mijlpalen eerder, zoals oogcontact maken, hoofdje optillen, lachen, wakker zijn. Soms zelfs zo veel eerder, dat de moeder door haar vriendinnen wat meewarig wordt aangekeken als ze verheugd roept dat haar kindje van twee weken naar haar lachte. Ouders kunnen dan gaan twijfelen aan wat ze zien en gaan signalen soms anders interpreteren.

Ik ben nog lang geen twee en ik zeg alvast ‘nee’

Ouders zien vaak een enorme wilskracht en drang om zelf te bepalen wat er gebeurt. In combinatie met een vaak torenhoge energie zorgt dit ervoor dat ouders het opvoeden van hun kind als best pittig ervaren. Jouw agenda en die van je kind kunnen echt volkomen haaks op elkaar staan.

Je moet echt gaan communiceren met je jonge kind, ook daarin is het even zoeken. Let wel, veel van deze kinderen snappen al heel veel op een vroege leeftijd. Soms lukt het om rustig te praten en uit te leggen waarom jullie NU naar oma gaan en niet eerst een langswandelende hond kunnen aaien.

En soms werkt dat niet en dan leert je kind dat hij of zij niet altijd kan krijgen wat ie wil. De meltdown van het kind als reactie kan enorm intens zijn.

De autonomie van deze kinderen, hun drive om te onderzoeken wat ze interessant vinden, is heel groot. Het niet kunnen doen wat met zoveel noodzaak wordt gevoeld, is voor hen pijnlijk.

De wakkere blik

Vaak observeren ouders een alerte, wakkere blik bij hun kleine kind. Een baby volgt vogels in hun vlucht, kijkt gericht naar mensen, is op een heldere manier aanwezig. Dit kenmerk is vaak zo duidelijk dat ook anderen het zien en benoemen. De baby wil daarnaast op onderzoek en lijkt daarin vastbesloten en onvermoeibaar.

Verder valt op dat jonge kinderen een goed geheugen hebben en hun ouders dingen kunnen vragen over iets dat een jaar geleden is gebeurd. Er zijn ook kinderen die op jonge leeftijd al de weg weten naar bijvoorbeeld de speeltuin – en ondersteboven in de kinderwagen gaan hangen als ze zien dat ze slechts drie straten ervan verwijderd zijn. Als blijkt dat de speeltuin echt niet op het programma staat is dat soms een enorme domper.

Prikkelgevoelig

Overprikkeling is één ding, onderprikkeling levert verwarrend genoeg vaak hetzelfde beeld op. Kort gezegd kunnen jonge kinderen juist druk dan wel hangerig en moe worden van een prikkelprobleem. Het is een grote kunst om te herkennen of er juist meer of minder prikkels gewenst zijn.

Over het algemeen geldt dat deze kinderen uitdaging en nieuwe dingen nodig hebben, eerder en meer dan andere kinderen. Een speeltje dat gisteren nog leuk was is vandaag saai. Maar ook andersom kan voorkomen, als gisteren een drukke dag was met nieuwe indrukken, heeft je kleintje het vandaag nodig om andere ervaringen te ondergaan om al die prikkels te verwerken.

Meer dan een cognitieve ontwikkeling

Hoogbegaafdheid, meerbegaafdheid en ontwikkelingsvoorsprong zijn meer dan alleen een snelle cognitieve ontwikkeling. We zien slechts een deel van het kind als we niet ook de kenmerken die iets zeggen over het voelen en het zijn, meenemen in de observatie. Veel begaafde kinderen zijn ook extra sensitief bovendien. Met al deze aspecten moeten we rekening houden, willen we het kind zien zoals het is. En bieden wat het nodig heeft om zich te kunnen ontwikkelen in een omgeving die soms niet helemaal passend is. Bij elk kind is dat weer net een beetje anders.

Het lijkt wel alsof mijn baby haast heeft

Bij hoogbegaafdheid valt niet alleen de versnelde cognitieve ontwikkeling op. Ook het voelen en het zijn is fundamenteel anders. Voor hen kan een ervaring intenser zijn dan mensen in hun omgeving verwachten. Tegelijk doen zij sommige dingen fluitend die voor anderen heel complex zijn. De ontwikkeling is vaak asynchroon, dat betekent in sommige aspecten sneller dan gemiddeld, op andere gebieden langzamer of leeftijdsadequaat. “Echt fietsen doet hij nog niet, hè?”